Sıcak Kemoterapi

Sıcak Kemoterapi Nedir? 

Sıcak Kemoterapi ile Ne Amaçlanmaktadır?

Kemoterapik Madde Neden Isıtılarak Veriliyor? Sıcağın Etkileri Nelerdir?

• Isı ilacın doku içine nüfuz etmesini kolaylaştırır
• Isı seçilmiş kemoterapik ajanın kanser hücresini öldürme etkisini artırır.
• Isının kendisi anti-tümör etkiye sahiptir
• İntraoperatif kemoterapi elle manüple edilerek karın içinde yayılabilir, ısı karın içindeki tüm yüzeylere ilacın eşit dağılımına katkı sağlar
• Ameliyat süresince ilacın böbrek üzerine olumsuz etkileri ve idrar çıkışı çok iyi monitörize edilebilir (takip edilebilir ve önlemler alınabilir).
• Sıcak kemoterapi süresince geçen zaman zarfında hastanın birçok fizyolojik parametresi (vücut ısısı, pıhtılaşma, hemodinami..) normalize edilebilir.
• Sıcak kemoterapi süresince (60 dk) tümör hücreleri ince bağırsak yüzeylerinden ve pıhtı-fibrin tabakaları içinden mekanik olarak temizlenir

Sıcak Kemoterapi Hangi Hasta-Hastalıklarda uygulanır ?

En sık kadınlarda over (yumurtalık) kanserlerinin tedavisinde kullanılmaktadır. Bunun yanında kalın bağırsak (kolon-rektum), mide, apendiks kanserlerinde ve peritonun kendi kanserlerinde (psödomiksoma peritonei) kullanılır. Son yıllarda pankreas kanserlerinde de kullanılmaya başlanmıştır.

Periton tutulumunda sıklıkla karın içinde sıvı (asit) birikimi olur. Bu sıvı hem hastanın karnının şişmesine hem de kanser hücrelerinin diaframa ve tüm karın içine yayılımına neden olur. Bazen hastalarda yatma pozisyonuna izin veremeyecek kadar asit toplanır. Bu sıvılar zaman zaman dışarıdan boşatılsalar da çözüm olmaz. Altta yatan neden var olduğu sürece asit devam eder. Bu hastaların birçoğu hastalığın son evresinde oldukları ve yapılacak birşeyin kalmadığı söylenerek evlerine yollanırlar. İşte sitoredüktif cerrahi ve sıcak kemoterapi yukarıda söz ettiğimiz hastalarda ve klinik durumlarda kullanılır.

Sıcak Kemoterapi Tek Başına Yeterli mi?

Sıcak kemoterapi tek başına yeterli değildir, tedavinin bir parçasıdır. Bu tedavi üç ayaklı bir tedavidir. Öncelikle karın içinde tutulmuş periton ve organların (kalın bağırsak, over, safra kesesi, midenin tutulu kısmı…) çıkarıldığı ve tüm tümörlü dokuların temizlendiği tam ya da tama yakın bir sitoredüksiyon sağlanan bir ameliyat gerekir. Bu ameliyatta karın orta hattan boydan boya açılır ve tüm karın değerlendirilir.

Tutulmuş periton ve organlar çıkarılır. Bu sırada kalın ya da ince bağırsakların bir kısmının çıkarılması ve bağırsağın karın duvarına ağızlaştırılması gerekebilir (kolostomi vaya ileostomi). Bu uygulama genellikle geçici bir uygulamadır ve tedavileri bittikten sonra bağırsak tekrar içeri alınır.

Bu cerrahi uygulanmada HİPEK uygulamanın bir anlamı yoktur ya da şöyle diyebiliiriz:

Sıcak Kemoterapi uygulaması olmadan bu cerrahiyi uygulamanın bir yeri yoktur.

Sitoredüktif cerrahi ve sıcak kemoterapi uygulamasını sistemik kemoterapi takip etmelidir. Yani “Sitoredüktif Cerrahi + Sıcak Kemoterapi + Sistemik Kemoterapi” üçlüsü.

Sıcak Kemoterapi hangi durumlarda uygulanamaz?

Karın dışında tutulum (beyin, akciğer, kemik metastazları gibi) durumunda yeri yoktur. Hastalık karın içinde sınırlı olmalıdır. Ayrıca çok sayıda karaciğer metastazı (yayılım), ya da çıkarılamayacak karaciğer metastazı olanlarda sıcak kemoterapi tedavisinin yeri yoktur. Üç ya da daha az sayıda ve çıkarılabilecek karaciğer metastazı varsa sıcak kemoterapi için engel değildir.

Çok yaygın ve yoğun ince bağırsak tutulumu olan hastalarda ince bağırsakların çoğunun çıkarılması yaşamla bağdaşmayacağı için sıcak kemoterapi tedavisine uygun değildir. Bu hastaların çoğunu ameliyat öncesi saptamak mümkün olmayabilir, ancak hasta ameliyat edildiği zaman görülebilir.

Sıcak kemoterapinin tek başına kullanıldığı durumlar var mı?

Bazı hastalarda sadece asiti tedavi edip hastanın konforuna yardımcı olmak üzere sıcak kemoterapi yapılabilir. Bu durumda cerrahi uygulanmaz, laparoskopik olarak karın içine yerleştirilen kateterlerle sıcak kemoterapi uygulanabilir. Ancak genellikle palyatif bir tedavidir. Hastanın sağkalım süresine çok katkısı olmaz.

Sıcak Kemoterapi Nasıl Uygulanıyor?

Sıcak kemoterapi uygulaması ameliyat sürecinin bir parçasıdır. Uzun ve zorlu bir ameliyatın sonunda, karın içi tümör temizliğini takiben, hasta halen anestezi altındayken yapılır. Karın kapatılmadan önce karın alt ve üst kadranlarına ikişer adet diren konulur. Bu direnlerle kemoterapi sıvısını ısıtan özel cihaz arası bağlantı kurulur ve karın alt ve üst kısmına ısı düzeyini takip etmek için 2 adet ısı probu yerleştirilir. Bu proplar kemoterapi verildiği sürece ısının istenen düzeyde sabit kaldığını görmeyi sağlamaktadır. Isı 41-43 derece arasında olmalıdır.

Kemoterapi süresi ortalama 60-90 dakika arasında değişir. Karın içine 3.5 litre kemoterapi sıvısı verilir. Bu sırada kemoterapinin karın içinde her yere ulaşması için karın dıştan elle çalkalanır. Bu sürenin sonunda karın içindeki sıvı geri alınır ve işlem sonlandırılır.

Sitoredüktif Cerrahi ve Sıcak Kemoterapi uygulayacak ekip kimlerden oluşmalıdır?

Ameliyat 8-10 saat kadar sürmektedir. Hem pelvik hem de hepatobilier cerrahide deneyim gerektirmektedir. Ayrıca cerrahi öncesi görüntüleme için deneyimli radyologlar, hastaların kemoterapi programlarının ve tedavilerinin düzenlenmesi için tıbbi onkologlar, tanıların doğruluğu açısından deneyimli patologlar, PET tomografi ve değerlendirecek nükler tıp uzmanı, beslenmelerinin düzenlenmesi için uzman diyetisyenler, yoğun bakımda hastaların takibini yürüten deneyimli anestezi doktorları, deneyimli ve donanımlı yoğun bakım ve servis personel ve hemşireleri bu geniş ekibin olmazsa olmaz parçalarıdır. Bu tedavi multidisipliner bir yöntemdir.

Sıcak kemoterapi’nin sağkalım süresine (ömür) etkisi nedir ?

Bu tedaviye aday hastaların büyük çoğunluğu ileri evre hastalıklı ve yaşam beklentisi aylarla sınırlı olgulardır. Bu nedenle sağkalım süresi konuşulurken bu önemli detay unutulmamalıdır.

Sıcak kemoterapi uygulaması farklı kanserlerde farklı uzun dönem sonuçlarına sahiptir. En çok faydalanan over kanserleridir ve 5 yıllık sağkalım %50 civarındadır. Kalın bağırsak kanserlerinde bu oran %30 civarındadır. Mide kanserlerinde bir yıllık %43, 5 yıllık %11 sağkalım süresi bildirilmişitir. Özellikle ileri evre, peritona metastaz yapmış mide kanserlerinde normalde yaşam süresinin 6 aydan az olduğu düşünülürse verilen oranların başarısı görülebilir.

Psödomiksoma peritoneide 5 yıllık sağkalım oranı %66-97’dir.

Sıcak Kemoterapi Tedavisinde Riskler Nelerdir ?

Bu bir kompleks bir tedavidir. Dolayısıyla risk oranı standart ameliyatlardan fazladır. Ancak karmaşık olmasına karşın ameliyat öncesi iyi hazırlanan, ameliyat sırasında iyi gözlemlenen ve iyi yönetilmiş hastalarda iyi sonuçlar alınmaktadır. En sık mide bağırsak sisteminin bir süre durması (fonksiyon kaybı) görülür.

Ameliyat sırasında kanama, tedaviye bağlı böbrek yetmezliği, akciğer ya da beyine pıhtı atması, kemoterapiye bağlı kemik iliği yetmezliği, yara yeri enfeksiyonu, yara ayrışması, anastomoz kaçağı gibi komplikasyonlar görülebilir. Ancak bunların büyük çoğunluğu deneyimli merkezlerde alınan tedbirler ve iyi hasta yönetimi ile aşılır. Değişik çalışmalarda değişik oranlar verilmekle birlikte hastaları bu tedavi sonrası kaybetme riski %0-7 arasındadır. Hastalığın evresi ve ciddiyeti göz önüne alındığında ve risk-yarar değerlendirmesi yapıldığında komplikasyon ve ölüm riski kabul edilebilir düzeydedir.

SONUÇ:

Sonuç olarak sitoredüktif cerrahi ve sıcak kemoterapi uygulaması, uzun, zahmetli, çok dikkat ve uyum gerektiren, deneyimli cerrah ve ekiplerce uygulanabilecek ancak sonuçları açısından yüz güldürücü, umut verici ve çağdaş bir tedavi yöntemidir. Hasta ve ailesinin tedaviye uyumu ve tıbbi ekiple uyumu tedavi başarısını yukarı çekecek önemli bir detaydır.

“Sitoredüktif Cerrahi + Sıcak Kemoterapi + Sistemik Kemoterapi” üçlemesi günümüzde uzun süreli yaşam şansı (%20-50) verebilen yegane tedavi yöntemidir.

Ana Sayfa